زمان احمدبن بويه ؛ معزالدوله ديلمي
1052 سال قبل از اين
اوج قدرت آل بويه در زمان معزالدوله بود در حالي كه در اين زمان خلفاي عباسي در ضعف كامل به سر مي بردند. اخمدبن بويه ، ملقب به معزالدوله و نيز امير الامراء ،در سال 325 خورشيدي / 324 قمري / 945 ميلادي موفق به شكست دادن المستكفي بالله ، خليفه ي عباسي ، شد و علاوه بر ايران عراق را نيز عملا" تحت سلطه خود در آورد .
معزالدوله به نحوي به خونخواهي امامان شيعيان پرداخته بود و به ترويج مذهب شيعه دوازده امامي در ايران و عراق همٌت گماشت
معزالدوله براي دهم محرم سال 352 هـ . ق / 24 بهمن 341 هجري خورشيدي / 13 فوريه 963 ميلادي ، دستور داد كه مردم در روز عاشورا گرد يكديگر برآيند و اظهار حزن كنند. در اين روز :
بازارها بسته شد،
خريد و فروش موقوف گرديد،
قصابان گوسفند ذبح نكردند، هريسه پزها، هريسه ( حليم ) نپختند،
مردم آب ننوشيدند،
در بازارها خيمه برپا كردند و بر آنها پلاس يا كرباس آويختند،
زنان بر سر و روي خود مي زدند و بر حسين ـ عليه السّلام ـ ندبه مي كردند،
در اين روز نوحه گري و ماتم به پا گرديد....
اين مراسم و عزاداري در زمان آل بويه فقط روز عاشورا بوده لااقل تا 60 سال و قاعدتا" تا انقراض اين سلسله هر سال ، تكرار مي شده است. .
در زمان حكمراني معز الدوله ، روز عاشورا :
مردم حتي برخي علماي حنفي مثل خواجه علي غزنوي و امام نجم الدين بلعماني حنفي ، سفيانيان را لعن ميكردند ،
مردان دستار از سر باز كرده نوحه ميخواندند و خاك بر سر ميافشاندند.
در سال 398 كه روز عاشورا مصادف با عيد مهرگان بود، مراسم عيد را به تأخير انداختند ؛ و شايد از همان روز بود كه ملٌيت تحت تاثير مذهب قرار گرفت .
پرچم سوگ سالار شهيدان براي نخستين بار در تاريخ در زمان خليفه بر بام منازل به اهتزاز درآمد *.
----------
* حاكمان فاطمي مصر نيز با آنكه با ال بويه رقيب بودند از روش آنان در عزاداري پيروي كردند.
در زمان المعزلدين الله به سال ۳۶۳ (قمري) در كشور مصر تمام فاطميين و شيعه در روز عاشورا در كنار مقبره ام كلثوم و سيده نفيسه اجتماع نموده و به عزاداري پرداختند و مبلغ بي حساب براي اطعام و عزاداري و شربت مخارج نمودند و به سال ۳۹۶ (قمري) در مصر كليه بازارها را تعطيل عمومي كردند و ابن مأمون در سال ۵۱۵ (قمري) از موقوفات و صدقات كشور مصر روز عاشورا را تعطيل و روز توزيع صدقات قرار داد. و در عهد صدارت افضل بن بدرالدين در مسجد حسيني قاهره بورياها فرش شد و افضل بدين سان در قلب مردم را يافت.